Της Μαρίας Ματοπούλου
Φιλολόγου, Πολιτικής Επιστήμονα, πρώην Διευθύντριας Γυμνασίου, Νομαρχιακής Συμβούλου Ανατολικής Αττικής, που υπηρετεί στο Υπουργείο Παιδείας
Ένα πρώτο βασικό ορόσημο στην εκπαιδευτική πορεία των μαθητών συνιστά η ομαλή μετάβασή τους από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο.
Κάθε χρόνο, αρχές του Σεπτέμβρη, τα «πρωτάκια» κατακλύζουν τα προαύλια των σχολείων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και διακρίνονται για το φιλοπερίεργο βλέμμα τους, το χαμόγελό τους και την ανάγκη προσαρμογής τους στις αλλαγές της σχολικής τους ζωής άμεσα.
Αυτό το διάστημα είναι και το δημιουργικότερο στην εξελικτική τους πορεία στο Σχολείο, για τον λόγο ακριβώς ότι ο ενθουσιασμός τους θα πρέπει να αξιοποιηθεί παραγωγικά, πριν χαθεί το μαθησιακό τους ενδιαφέρον.
ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΘΕΙ Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ!
Και σίγουρα, πριν χαθεί η σπιρτάδα από το βλέμμα των νέων μαθητών, το γεμάτο ενδιαφέρον για καθετί στο νέο σχολείο τους. Να ενταχθούν ομαλά στο Γυμνάσιο είναι και εύλογη αγωνία των γονέων τους. Να δουν με αγάπη τα νέα γνωστικά αντικείμενα, όπως τα Αρχαία Ελληνικά αλλά και τα μαθήματα Ενεργού Πολιτειότητας (Δημότες θα γίνουν!) και τα Οικονομικά πλέον.
Στο Πρόγραμμα Σπουδών του Γυμνασίου έχει προβλεφθεί η σύνδεση της προηγούμενης γνώσης με τις εναρκτήριες Εισαγωγές στο σύνολο των γνωστικών αντικειμένων αλλά και με Επαναλήψεις, όλων όσα συνιστούν νοηματική γέφυρα δηλαδή, για την άρρηκτη διασύνδεση της γνώσης από πέρσι. Ας μην υπάρχει ανησυχία γι΄ αυτό στους γονείς.
Κεφαλαιώδους σημασίας είναι το ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΜΑΘΗΣΗΣ, το οποίο αναμφίβολα τηρείται από τους μαθητές με την καθοδήγηση των καθηγητών τους καθημερινά. Προσεκτικές σημειώσεις, ημερομηνίες, χρονοδιαγράμματα είναι τα νέα καθήκοντα των μαθητών στο Γυμνάσιο. Αυξημένες απαιτήσεις επίδοσης σε σχέση με την περσινή χρονιά που απορρέουν από την εικοσάβαθμη κλίμακα βαθμολόγησης αλλά και ενημέρωση σχετικά με τις τρεις ομάδες μαθημάτων και την βαρύτητά τους διαμορφώνουν τα νέα δεδομένα μάθησης και αξιολόγησης για τα «πρωτάκια».
Το παιδαγωγικό συμβόλαιο
Το μεγάλο στοίχημα, ωστόσο, είναι η δέσμευση των μαθητών στους όρους διδασκαλίας του μαθήματος κάθε ειδικότητας σε συνεργασία με τον διδάσκοντα καθηγητή τους. Η σύνταξη και η τήρηση του Παιδαγωγικού Συμβολαίου.
Κεφαλαιώδους σημασίας καθίσταται η συμφωνία των μαθητών και του διδάσκοντος των όρων συνεργασίας, της ανάληψης καθηκόντων από τους μαθητές αλλά και πρωτοβουλιών τους στο πλαίσιο της εύρυθμης λειτουργία του μαθήματος.
Η σειρά ομιλίας και συνομιλίας στην τάξη, η τήρηση της ησυχίας, τα διαγωνίσματα και η ύλη τους, οι απαραίτητες επαναλήψεις αλλά και οι σχέσεις με τους συμμαθητές και εν γένει με το οικοσύστημα του σχολείου περιγράφονται ακριβώς στο κείμενο του Συμβολαίου, εφόσον έχουν συμφωνηθεί διμερώς και υπογράφονται από τα συμβαλλόμενα μέρη: Καθηγητή - Μαθητές.
Το Παιδαγωγικό Συμβόλαιο αναρτάται υπογεγραμμένο και, ιδανικά, οι γονείς ενημερώνονται ήδη από τα παιδιά τους σχετικά και συντρέχουν ουσιαστικά.
Τι απαγορεύεται κατά την διάρκεια της διδακτικής ώρας καταγράφεται ρητά με την σύμφωνη γνώμη των μαθητών και του καθηγητή και φέρει τις υπογραφές τους, ώστε να αποφεύγεται μετέπειτα η χρήση του Βιβλίου Ποινών.
Τις ποινές δεν τις αγαπούν, φυσικά, οι μαθητές και καλό είναι να λειτουργεί απαρέγκλιτα το Παιδαγωγικό Συμβόλαιο σε συνδυασμό με τον Κανονισμό του Σχολείου αποτρεπτικά προς αυτές. Η καλλιέργεια πρωταρχικά, και η διατήρηση καθ’ όλη την διάρκεια της χρονιάς κλίματος δικαιοσύνης, συναίνεσης και ηρεμίας συγκροτούν το απαραίτητο εκπαιδευτικό περιβάλλον, στο οποίο θα εισαχθούν οι μαθητές εκλαμβάνοντας ως αγάπη κάθε παραίνεση του καθηγητή.
Η αγάπη είναι το μέσο κάθε επιθυμητής αλλαγής και βελτίωσης της μαθητικής επίδοσης ή και συμπεριφοράς. Δεν πρέπει να το λησμονούμε ποτέ σε οποιοδήποτε Κανονιστικό Πλαίσιο για την λειτουργία του Μαθήματος και του Σχολείου ευρύτερα. Συνέργεια γονέων και καθηγητών στην εκδήλωση της αγάπης φέρει μόνιμα, θετικά αποτελέσματα να κάνουν τα παιδιά «καλή αρχή» και εγγυάται την άριστη συνέχεια και την κατάκτηση μορφωτικών καρπών.
Το Γυμνάσιο των δράσεων και των ομίλων
Καρποφόρα πορεία οι μικροί μαθητές δεν έχουν μόνο στα γνωστικά αντικείμενα αλλά και στις πολυάριθμες, αθλητικές και μουσικές ή καλλιτεχνικές δράσεις που επιτελούνται περιοδικά και ετήσια στο Γυμνάσιο. Πλήθος Προγραμμάτων, Περιβαλλοντικά, Αγωγής Υγείας, Ευρωπαϊκά, Θεατρικά, ετοιμάζονται κατά την διάρκεια του διδακτικού έτους με την συνδρομή των μαθητών. Ταλέντα και δεξιότητες καλλιεργούνται. Η σχολική ζωή εμπλουτίζεται με εορτασμούς και αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον, ώστε να μην θεωρείται μάθημα μόνο η στείρα παράδοση γνώσης, αλλά η διάδραση και η παρουσίαση των μαθητικών εργασιών.
Όμιλοι πραγματοποιούνται σε όλα Δημόσια Γυμνάσια ανεξάρτητα αν είναι Πειραματικά ή Ωνάσεια, χωρίς καμμιά διαφορά από τα ομόλογά τους Ιδιωτικά και το ωράριο μαθημάτων διευρύνεται τις απογευματινές ώρες, βάσει του κύκλου ενδιαφερόντων των ίδιων των μαθητών, ώστε να έχει το αποτύπωμά τους η προσλαμβανόμενη γνώση. Ενδιαφέρον!
Το Γυμνάσιο της συμπερίληψης
Κάθε ανταγωνιστικό πνεύμα κρίνεται σημαντικό να εξαλειφθεί άμεσα. Το Γυμνάσιο καλλιεργεί στάσεις θετικές για την ζωή και για την συνεργασία με το Πρόγραμμα Σπουδών του και την συνολική λειτουργία του. Κάθε διάκριση μεταξύ των μαθητών δεν είναι αποδεκτή. Ο Σεβασμός κερδίζεται σε έδαφος γόνιμης Αγάπης και έμπρακτης συμπεριφοράς. Το παράδειγμα το δίνουν όλοι και η συνεργασία σε πλαίσιο αρχών των καθηγητών με τους γονείς αποδίδει πάντοτε υπέρ των μαθητών. Ας μην το λησμονούμε!
Το Γυμνάσιο των ορίων
Η εφηβεία δεν παρέχει μόνο την πρόκληση αποδοχής και τήρησης των ορίων εκ μέρους των μαθητών, αλλά συνιστά ταυτόχρονα και την δημιουργικότερη περίοδο μάθησής τους, εξού και δεν πρέπει να αναλώνεται ασκόπως. Τα όρια, αν απορρέουν από ένα τηρούμενο Συμβόλαιο, στο οποίο όλα τα μέρη έχουν δεσμευτεί και πράττουν όπως ορίζεται, στο πλαίσιο της Παιδαγωγικής διαχείρισης, δεν είναι πνιγηρά για τους έφηβους. Ο διάλογος μπορεί να επιλύσει κάθε αρχική διαφωνία και να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα υπέρ των έφηβων μαθητών.
Η εύρυθμη λειτουργία προϋποθέτει την αμφίδρομη επικοινωνία και συνεργασία όλων των μερών. Η συνεργασία των γονέων με τους καθηγητές και με την διοίκηση της σχολικής μονάδας κρίνεται απαραίτητη και εφικτή, όταν εφαρμόζονται μια σειρά από μέτρα στο πλαίσιο του αμοιβαίου σεβασμού και της εμπιστοσύνης απαρέγκλιτα. Ωστόσο, είναι η σχέση των καθηγητών με τους μαθητές τους το πρωταρχικό μέλημα, εξού και η τήρηση των όρων του Παιδαγωγικού Συμβολαίου καθίσταται ουσιαστικά ανταποδοτική για όλους με μετρήσιμα αποτελέσματα.
Καλή αρχή στους μαθητές και τις μαθήτριες της Α΄ Γυμνασίου με χαμόγελο και θετική διάθεση στο νέο Σχολείο.
Καλή δύναμη και στους γονείς για την παροχή αμέριστης υποστήριξης στα παιδιά τους με εμπιστοσύνη πάντοτε στους καθηγητές του Σχολείου, οι οποίοι δίνουν καθημερινά τον ίδιο αγώνα μαζί τους.
Ο σκοπός τους είναι πάντοτε κοινός.
Τέλος, καλή σχολική χρονιά σε όλους τους μαθητές, τους Δασκάλους τους και τους γονείς τους με σφρίγος, με καρποφόρα αποτελέσματα, με δημιουργική έμπνευση και καινοτομία στην σχολική πραγματικότητα και ζωή. Αξίζει η φιλότιμη προσπάθεια, η οποία στέφεται πάντοτε με επιτυχία, όταν αρχίζει αισιόδοξα.
