Γράφει ο Σωτήριος Αλ. Μεταξωτός

Φαρμακοποιός MSc Uppsala, Sweden, Τομεάρχης Φαρμακείων Νέας Μάκρης

Στη σύγχρονη εποχή που ζούμε τα συστήματα υγείας έχουν στο επίκεντρο τον ασθενή και ο ρόλος του φαρμακοποιού είναι απαραίτητος. Ο φαρμακοποιός είναι υπεύθυνος για τη διάθεση και φύλαξη φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων, τον έλεγχο και εκτέλεση ιατρικών συνταγών, με την παροχή οδηγιών, συμβουλευτικής και εκπαίδευσης σε θέματα που σχετίζονται με τα φάρμακα και τη χρήση τους, την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των ασθενών στη φαρμακευτική τους αγωγή και την πραγματοποίηση ιατρικών πράξεων που δύνανται να εκτελεστούν στον χώρο του φαρμακείου. Τέλος, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη ασθενειών, στην έγκαιρη διάγνωση νόσων και στην παροχή Πρώτων Βοηθειών, αν χρειαστεί. Ο σύγχρονος φαρμακοποιός αποτελεί αδιαμφισβήτητα σημαντικό πυλώνα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Πρώτο και κυριότερο πρόβλημα της καθημερινότητας του είναι οι συνεχείς και ατελείωτες ελλείψεις φαρμάκων οι οποίες βασανίζουν τους ασθενείς και κατ’ επέκταση την κοινωνία μας. Ο φαρμακοποιός είναι υποχρεωμένος να κάνει έναν αγώνα δρόμου στην κυριολεξία για να εξασφαλίζει την επάρκεια των φαρμάκων για τους ασθενείς τους οποίους εξυπηρετεί. Γιατί συμβαίνει όμως αυτό; H κύρια αιτία των ελλείψεων είναι οι παράλληλες εξαγωγές κυρίως για τα κράτη της βόρειας Ευρώπης. Oι οποίες είναι απολύτως νόμιμες. Τα βόρεια κράτη είναι υποχρεωμένα να εισάγουν μεγάλο αριθμό φαρμάκων από τις χώρες με τις χαμηλότερες τιμές διατίμησης όπως η Ελλάδα και η Ρουμανία. Ρώτησε όμως κανείς αν τα φάρμακα τα οποία εξάγονται επαρκούν για τους Έλληνες ασφαλισμένους πολίτες; Έγινε ποτέ έλεγχος των ποσοτήτων που εξάγονται ώστε να μη στεγνώνει η αγορά; Η απάντηση δυστυχώς είναι όχι και για αυτό τον λόγο δεν πρόκειται πότε να σταματήσει το τιτάνιο πρόβλημα των ελλείψεων στην κοινωνία μας. Έγινε με την τελευταία κυβέρνηση μια προσπάθεια απαγόρευσής των εξαγωγών και υπήρξε μια εποχή κάποιων μηνών που μπορούσαμε να αναπνεύσουμε, αλλά για τον λόγο ότι οι εξαγωγές δεν είναι παράνομες η αναστολή τους σταμάτησε και γυρίσαμε στο τρισάθλιο καθεστώς των ελλείψεων. Είμαστε από τις μοναδικές χώρες που συνταγογραφούνται ακόμα φάρμακα με εμπορική ονομασία αντί της δραστικής ουσίας που καθιστά ακόμα πιο δύσκολο το έργο του φαρμακοποιού του σήμερα.

Δεύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο φαρμακοποιός του σήμερα είναι το οικονομικό πρόβλημα διότι το συντριπτικό ποσοστό των φαρμακοποιών δουλεύει για έναν μισθό και μιλάμε για έναν επιστήμονα υγείας που έχει σπουδάσει και έχει επενδύσει χρόνο από την ζωή του, αλλά και πολλά χρήματα στο φαρμακείο του. Αυτό συμβαίνει γιατί στην Ελλάδα υπάρχει τεράστιος αριθμός φαρμακείων, αλλά με τα φτηνότερα φάρμακα της Ευρώπης. Παραδείγματος χάρη μια οφθαλμική κρέμα στην Ελλάδα κοστίζει κοντά στα 2 Ευρώ όταν σε όλο τον δυτικό κόσμο η τιμή αυτή είναι τουλάχιστον πενταπλάσια και επειδή η εταιρεία βάση του ελληνικού συστήματος δεν μπορεί να αλλάξει εύκολα την τιμή αποσύρει το σκεύασμα της από την ελληνική αγορά όποτε με λίγα λόγια πάλι πλήττονται οι Έλληνες ασθενείς. Αυτό είναι αποτέλεσμα του κλειστού προϋπολογισμού των φαρμάκων, μιας μνημονικής πολιτικής που έχει μείνει έως και σήμερα δημιουργώντας άπειρα προβλήματα. Από τη στιγμή που θέλουμε να έχουμε δυτικό σύστημα υγείας αυτό σημαίνει και ακριβά και καλά φάρμακα που το κράτος οφείλει να διασφαλίζει για τους ασθενείς του βάση των κρατήσεων που πληρώνουν που δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητες.

Τρίτο σημαντικό πρόβλημα του φαρμακοποιού είναι το αρρύθμιστο ωράριο με τις αρρύθμιστες εφημερίες πλέον, με τα διευρυμένα ωράρια έχει χαθεί το νόημα των εφημεριών στην καλύτερη των περιπτώσεων θα έλεγα ότι έχει επέλθει ένας κανιβαλισμός του ωραρίου των φαρμακείων και της ζωής του φαρμακοποιού. 

Τελευταίο και αιώνιο πρόβλημα είναι η γραφειοκρατία του ελληνικού συστήματος. Ο φαρμακοποιός πρέπει να ελέγχει μία-μία τις συνταγές για σφραγίδες, υπογραφές, να είναι ευανάγνωστες, να τηρεί συγκεκριμένα σαδιστικά πρωτόκολλά και τις περισσότερες φορές να του επιβάλλεται και πρόστιμο για την μη τήρηση των παραπάνω. Ενώ σε όλο τον δυτικό κόσμο οι συνταγές πλέον είναι ηλεκτρονικές μέσα στον ιατρικό φάκελο του ασθενή που έχει πρόσβαση μόνο ο γιατρός και ο φαρμακοποιός με το ΑΜΚΑ του ασθενή χωρίς υπογραφές, αυτοκόλλητα, σφραγίδες και τακτικές του μεσαίωνα. Στην Ελλάδα ενώ έχουμε άυλη  συνταγογράφηση είμαστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούμε και το χαρτί ακόμα κάτι που έχει τραγικές συνέπιες και για το περιβάλλον.

Ο φαρμακοποιός της γειτονιάς είναι παντού σε κάθε γωνιά της Ελλάδος, από το Καστελόριζο έως τον Έβρο και την Θράκη, αλλά το σημαντικότερο όλων είναι ότι ο φαρμακοποιός της γειτονιάς σου είναι ο δικός σου επιστήμονας υγείας και είναι εκεί για σένα για να διασφαλίζει την καλή ποιότητα της ζωής σου.